|
Warsztaty nt. "Możliwości rozwoju energetyki wodnej oraz biogazu w regionach"
Termin: 6 września 2011 roku
Uczestnicy: przedstawiciele urzędów gmin, organizacji społecznych, nauczyciele, studenci z woj. mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego i łódzkiego.
Prowadząca: Janina Kawałczewska.
1. Powitanie uczestników, przedstawienie celu warsztatów
- praktyczne poznanie możliwości wykorzystania i zastosowania biogazu,
- elektrownia wodna - poznanie zasad funkcjonowania i jej roli w systemie polskiej energetyki (zajęcia w autokarze),
2. Biomasa - jako źródło do pozyskania czystej dla środowiska energii
- biomasa - stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego, zwierzęcego, pochodzące z produktów, odpadów, pozostałości produkcji rolnej, leśnej, przemysłu przetwarzającego ich produkty, które ulegają biodegradacji,
- wykorzystanie biomasyjne, cele energetyczne,
* w procesach bezpośredniego spalania (drewno, słoma),
* przetwarzanie na paliwa ciekłe (alkohol, estry oleju rzepakowego),
* przetwarzanie na paliwo gazowe (biogaz rolniczy, biogaz z oczyszczalni ścieków, gaz wysypisk owy),
- biomasa z lasów, przycinki w sadach, zieleni miejskiej i wiejskiej,
* drewno opałowe - drewno odpadowe z lasów i przemysłu drzewnego, zieleni miejskiej i wiejskiej,
* zrębki, wióry, trociny, kory (przetwarzane - brykiety, palety),
* zasoby drewna na cele energetyczne w woj. mazowieckim to 370 tys m3/rok, a potencjał energetyczny 2,3 mln GJ (lesistość - 22 %, 784 tys. ha stanowią lasy),
* sadownictwo w woj. mazowieckim - ponad 80 tys. ha (drewno z wiosennych prześwietleń drzew, likwidacji starych sadów), zasoby drewna ? ok. 200 tys. GJ/rok (50 % pow. grójecki),
^ zanieczyszczenie drewna środkami chemicznymi (opryski) kotły grzewcze musza być przystosowane do spalania zanieczyszczonego drewna,
* problem transportu biomasy,
- słoma (żytnia, pszenna, rzepakowa i gryczana)
* wartość energetyczna zależy od wilgotności słomy,
* objętość słomy, transport jej,
* na cele energetyczne możliwe jest wykorzystanie 500 - 600 tys. ton,
* na Mazowszu - powiaty: płocki, płoński, ciechanowski, zwoleński, radomski, lipski, sochaczewski,
- rośliny energetyczne
* wierzba wiciowa, malwa pensylwańska, topinambur, trawy wieloletnie,
* możliwości przeznaczenia gruntów dla uprawy roślin energetycznych (grunty słabe, możliwość ich nawożenia osadami z komunalnych oczyszczalni ścieków), teren całego woj. mazowieckiego,
* problemy ekologiczne (nawadnianie, nawożenie),
- przykłady zastosowania biomasy (słomy, drewna)
* Elektrownia Ostrołęka,
* Elektrociepłownia Siedlce, Płońsk, Łąck - ciepłownia,
* małe ciepłownie w szkołach,
- biopaliwa ciekłe - alkohol etylowy i ester metylowy oleju rzepakowego
* źródła biopaliw (rośliny oleiste, zbożowe, okopowe),
* biodiesel - olej napędowy zawierający estry olejów roślinnych,
^ rzepak, ziemniaki, buraki cukrowe, zboża - jako źródła surowców do produkcji estrów etylowych olejów roślinnych,,
* przykłady zakładów produkujących biodiesel (Jóźwinek gm. Bielsk),
- biogaz - mieszanina CH4 i CO2, powstająca podczas beztlenowej fermentacji substancji organicznych (celulozy, odchodów organicznych na składowiskach odpadów, osadów ściekowych, odpadów zwierzęcych w gospodarstwach rolnych.
W biogazie występują jeszcze inne gazy tzw. złowonne,
* fermentacja gnojowicy trzody chlewnej i drobiu -0,7 m3 biogazu/kg suchej masy. Dodać można odpady roślinne lub z przetwórstwa rolno-spożywczego (np. mięsnego, zbożowego),
- biogaz z oczyszczalni ścieków (np. Czajka w Warszawie, oczyszczalnia ścieków w Płocku - WKF), wykorzystanie biogazu do ogrzewania, produkcji energii elektrycznej, a osady ściekowe po WKF-ach są ustabilizowane, do wykorzystania w rolnictwie (jeśli spełniają wymogi rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wykorzystania osadów ściekowych,
- biogaz ze składowisk odpadów (z każdego składowiska odpadów zwierzęcych wytwarza się biogaz, o różnym składzie - zawartości CH4 - substancji palnej). Szerokie możliwości wykorzystania biogazu:
^ do produkcji energii elektrycznej i cieplnej,
^ mała ilość substancji palnych, składowisko musi być odgazowane, biogaz spalany w pochodni,
* nieodgazowane składowiska - źródło uciążliwości odorowej (przykłady składowisk nieodgazowanych ? Kobierniki, Nowosolna, Gostynin),
* wykorzystanie biogazu do produkcji energii - bezkonfliktowe dla społeczeństwa.
3. ZUSOK w Machnaczu, odgazowanie składowiska i wykorzystanie biogazu
- przebieg procesu technologicznego gospodarowania odpadami,
* przyjęcie odpadów na wadze, rejestracja,
* ceny za przyjęcie poszczególnych rodzajów odpadów,
* odpady komunalne zmieszane do sortowni,
^ przebieg procesu sortowania, wydzielenia frakcji do kompostowania, surowców wtórnych, balastu (do składowania),
* odpady z selektywnej zbiórki,
* sortowanie odpadów na taśmie i ręczne,
* odpady przemysłowe kierowane na składowisko,
* składowisko odpadów komunalnych i przemysłowych,
* kompostowanie odpadów biodegradowalnych,
^ pryzma energetyczna,
^ kompostem,
^ wykorzystanie kompostu,
- wytwarzanie biogazu i jego wykorzystanie,
^ odgazowanie składowisk i pryzmy energetycznej,
^ przepompowanie biogazu,
^ skład biogazu,
^ spalanie biogazu (wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła),
^ zastosowanie energii elektrycznej (do funkcjonowania Zakładu i zasilanie sieci - sprzedaż na zewnątrz),
^ zastosowanie ciepła (ogrzewanie budynków, cieplarni),
^ spalanie gazu resztkowego w pochodni,
- organizacja w ZUSOK (spółka miejska, całkowita gospodarka odpadami komunalnymi),
- rozwój ZUSOK,
- źródła środków na rozwój Zakładu,
- rola ZUSOK w Machnaczu w gospodarowaniu odpadami komunalnymi w Regionie Włocławskim.
4. Energetyka wodna
Elektrownia wodna jest źródłem energii pozyskiwanej z wykorzystaniem wody.
Piętrzona woda wpływa do turbiny wodnej, poruszając ją, wypływa do rzeki. Turbina powoduje powstawanie w generatorze energii elektrycznej, przesyłanej do odbiorników,
- największe rzeki woj. mazowieckiego
* 320 km odcinek Wisły,
* dopływy Wisły: Narew z Bugiem, Wkra, Orzyc, Omulew, Skrwa Prawa, Pilica, Bzura, Radomka, Skrwa Lewa,
- przepływ w rzekach
* średnioroczny Wisły w latach 1951-95 - 900 m3/sek, max - 7000 m3/sek,
* inne rzeki - małe przepływy,
* przepływy i możliwości piętrzenia rzek: Narew, Bug, Pilica, Bzura, Wkra, Radomka, Skrwa Prawa, Skrwa Lewa,
^ przeciętne możliwości zagospodarowania energetycznego (płaskie doliny rzeczne, małe możliwości piętrzenia - 1,5 - 2,5 m),
^ możliwości budowy małych elektrowni wodnych (MEW),
* program realizacji Kaskady Dolnej Wisły, (budowa zapory we Włocławku i elektrowni wodnej),
^ budowa małych elektrowni wodnych wspomagana przez Fundację Rolniczą - Program Odbudowy Małej Retencji wodnej w latach 1991-1996 zrealizowano 55 obiektów, w latach 1997-2000-45 obiektów (pracujące MEW-y oświetliłyby i ogrzały mieszkania kilkutysięcznego miasta), zatrzymują 7 mln m3 wody w zbiornikach, kanałach doprowadzających, są bazą turystyczną dla agro i ekoturystyki, wędkarzy,
- uwarunkowania przyrodnicze budowy elektrowni wodnych (parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary Natura 2000)
* zatopienie doliny powyżej przegrody, zmiana krajobrazu,
* zmiana reżimu hydrologicznego rzeki,
* zmiana przepływu wody i poziomu wody,
* zagrożenia dla ryb wędrownych i migrujących,
- procedura ocen oddziaływania na środowisko
5. Zbiornik wodny na Wiśle i elektrownia wodna we Włocławku.
- budowa zapory wodnej we Włocławku, jej parametry (1970 rok - oddanie do eksploatacji)
* śluza dla statków,
* ostroga,
* zapora,
* elektrownia wodna,
* przepływka dla ryb,
* zbiornik włocławski - powyżej Płocka do Włocławka,
- budowa elektrowni wodnej
* największa w Polsce elektrownia wodna przepływowa,
* 6 turbin połączonych z generatorami prądu,
- zwiedzanie remontowanej turbiny i generatora prądu
- zwiedzanie pracujących 5 generatorów prądu i turbin Kaplana
* produkcja energii elektrycznej - 1 hydroblok - 10 KV, 6 hydrobloków - 160 MW,
* przesyłania wyprodukowanej energii elektrycznej,
* wykorzystanie ciepła odpadowego powstającego w generatorach,
- zwiedzanie tzw. poziomu zerowego elektrowni
- konieczność budowy kolejnej zapory poniżej Włocławka
- funkcjonowanie progu chroniącego tamę we Włocławku
- konieczność budowy nowej przepławki dla ryb i umocnienia zapory ziemnej
6. Problemy dotyczące budowy kolejnych piętrzeń na Wiśle i elektrowni wodnych.
- obszary przyrodniczo-cenne, w tym obszary Natura 2000 (Dolina Środkowej Wisły, Kampionoska dolina Wisły),
- procedura ocen oddziaływania na środowisko (przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko - &2 ust.1 pkt. 35 i 36 Rozporządzenia Rady Ministrów - wysokość piętrzenia >5m3, zapory do zatrzymania nie mniej niż 10 m3 wody),
* przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko - & 3 ust. 1 pkt. 5 rozp. RM - elektrownie wodne.
7. Możliwości odbudowy piętrzeń na rzekach woj. mazowieckiego.
- Skrwa Lewa - (Krzywy Kołek, Soczewka) - problemy dot. funkcjonowania elektrowni wodnej w Soczewce,
- Skrwa Prawa - (Biskupice, Cieszewo, Parzeń, Janoszyce, Sikórz, Choceń, Cieślin, Mieszczk, Łukomie, Żuromin, Radotki, Bądkowo Rochny, Tłuchowo, Nadolnik, Kobierniki - możliwości odbudowy piętrzeń i MEW,
- Wierzbica (Wyszyna),
- Mołtawa,
- Sierpienica (Sierpc, Borkowo, Troska).
8. Uwagi uczestników warsztatów
- bardzo wysoka ocena warsztatów (ciekawe zajęcia, możliwość praktycznego poznania elektrowni wodnej, zastosowanie biogazu),
- kolejna propozycja możliwości wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej,
- w drodze powrotnej -poznanie lokalizacji farmy elektrowni wiatrowych w Dobrzyniu nad Wisłą,
* uciążliwości krajobrazowe parku wiatraków,
* zablokowanie rozwoju miejscowości Dobrzyń n/Wisłą.
GALERIA ZDJĘĆ
Projekt finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
|
